Antik Kaynaklar Işığında Megalesia Festivali

Megalesia Festival in the Scope of Ancient Sources

Asuman COŞKUN ABUAGLA

PHASELIS III (2017) 271-280
DOI: 10.18367/Pha.17016
Geliş Tarihi:: 15.10.2017 | Kabul Tarihi: 04.12.2017
Elektronik Yayın Tarihi: 20.12.2017
Telif Hakkı © PHASELIS Disiplinlerarası Akdeniz Araştırmaları Dergisi, 2017

PDF İndir

PDF Görüntüle

Referanslar

Öz: Tanrıça Kybele, antik Hellen ve Roma dünyasında en önemli tanrıçalardan biridir. Bu tanrıçanın MÖ I. bin yıldan MS V. yüzyıla kadar uzanan tapımı ilk olarak Phrygia’da ortaya çıkmış, şekillenmiş ve buradan antik Hellen ve Roma dünyasına yayılmıştır. MÖ VII. yüzyıla tarihlenen yazıtlarda Frigce “Matar” (Ana), MS II. yüzyıla ait Hellence yazıtlarda ise “Μῄτηρ” (Ana), “Mεγάλη Θεία” (Büyük Tanrıça), “Μῄτηρ Θεά” (Ana Tanrıça) ve “Μῄτηρ θεῶν” (Tanrıların Anası) olarak adlandırılan tanrıçanın, antik Hellen tapımında saygın yere sahip olduğu anlaşılmaktadır. Antik Roma’da “Magna Mater” (Büyük Ana) ve “Mater Deum Magna Idaea” (Tanrıların Idalı Büyük Anası) lakaplarıyla bilinen Kybele, MÖ III. yüzyılda Roma Devleti’nin kurtarıcısı olması için Phrygia’dan Roma’ya getirilmiş ve Palatium Tepesi’ne yerleştirilmiştir. Bu tarihten itibaren tanrıça Kybele’nin onuruna 4-10 Nisan tarihleri arasında ilginç törenlerin yapıldığı ve görkemli sahne oyunlarının düzenlendiği Megalesia Festivali kutlanmış ve böylece tanrıça, devletin kurtarıcısı ve koruyucusu olarak antik Roma’da en seçkin yeri kazanmıştır. Bu makalenin amacı antik kaynaklar ışığında, tanrıça Kybele onuruna Roma’da kutlanan Megalesia Festivali hakkında genel bir bilgi vermekti.

Anahtar Sözcükler: Phrygia, Kybele, Tanrıların Anası, Antik Roma, Kurtarıcı

Top

Abstract: Cybele is the most important goddess in the ancient Greek and Roman world. Her cult extending from the I^st millenium BC to the V^th AD was first accepted and formed in Phrygia in Anatolia and hence spread to the ancient Greek and Roman world. The goddess called “Matar” (Mother) in Phrygian language in the inscriptions dated VII^th century BC was named in ancient Greek inscriptions dated II^nd century AD “Μῄτηρ” (Mother), “Mεγάλη Θεία” (Great Goddess), “Μῄτηρ Θεά” (Mother Goddess), “Μῄτηρ θεῶν” (Mother of the Gods) and so she gained one of the most distinguished place in the cult of ancient Greece. The goddess was brought to Rome from Phrygia in 204 BC so that she might be the saviour of the state of Rome and placed on the Palatine Hill. Since then for the goddess, called Magna Mater” (Great Mother) and “Mater Deum Magna Idaea” (Great Idaean Mother of the Gods) in the ancient Roman world, in the month of April a festival called Megalesia in which extraordinary ceremonies and magnificent theatre plays had been arranged, was celebrated. In this article in the light of ancient sources, I aim to give general information about the Megalesian Festival celebrated in honour of the goddess Cybele.

Keywords: Phrygia, Cybele, Goddess of the Gods, Ancient Rome, Savior

Antik Kaynaklar

Amm. Marc. (= Ammianus Marcellinus, Historia Romana) Kullanılan Metin: J. C. Rolfe, Ammianus Marcellinus, Historia Romana. Cambridge 1935-1940.
App. HR. (= Appianus, Historia Romana) Kullanılan Metin ve Çeviri: L. Mendelssohn, The Foreign Wars. Leipzig 1879.
Arnob. AN. (= Arnobius, Adversus Nationes) Kullanılan Metin ve Çeviri: G. F. Hildebrand, Maior sive Arnobius Afer, Adversus Nationes, Libri VII. n.d 1844.
Catull. (= Gaius Valerius Catullus, Carmina) Kullanılan Metin ve Çeviri: R. A. B. Mynors, Catulli Carmina. Scriptorum Classicorum Bibliotheca Oxoniensis. Oxford 1958.
Cic. Brut. (= Marcus Tullius Cicero, Brutus) Kullanılan Metin: G. L. Hendrickson – H. M. Hubbell, Marcus Tullius Cicero, Brutus. Cambridge, 1939.
Cic. DHR. (= Marcus Tullius Cicero, De Haruspicium Responsis) Kullanılan Metin: A. Clark, Marcus Tullius Cicero, De Haruspicium Responsis. Oxford 1909.
Cic. DL. (= Marcus Tullius Cicero, De Legibus) Kullanılan Metin: G. de Plinval, Marcus Tullius Cicero, De Legibus. Paris 1959.
Dion. Hal. AR. (= Dionysius Halicarnasensis, Antiquitates Romanae) Kullanılan Metin: K. Jacoby, Antiquitates Romanae quae supersunt, I-IV. Leipzig 1885.
Fest. DSV. (= Sextus Pompeius Festus, De Verborum Significatione) Kullanılan Metin: Sextus Pompeius Festus, De Verborum Significatione quae supersunt cum Pauli epitome. n.d. 1833.
Hyg. Fab. (= Hyginus, Fabulae) Kullanılan Metin: M. Schmidt, Hygini Fabulae. Libraria Mauciana 1872.
Liv. (= Titus Livius, Ab Urbe Condita) Kullanılan Metin: G. Weissenborn – H. J. Müller, Titus Livius, Ab Urbe Condita Libri, I-X. Leipzig 1898.
Lucr. (= Lucretius, De Rerum Natura) Kullanılan Metin: W. E. Leonard – E. P. Dutton, Lucretius, De Rerum Natura. Boston 1916.
Ovid. Fasti (= Publius Ovidius Naso, Fasti) Kullanılan Metin: J. A. A. Du Rivier, omnia opera quae extant VIII, Bibliotheca Classica Latina sive Collectio Auctorum Classicorum Latinorum. Paris 1874.
Plin. nat. (Plinius, Naturalis Historiae) Kullanılan Metin ve Çeviri: J. Bostock – H. T. Riley, The Natural History, Pliny the Elder. Londra 1855.
Varro Ling. (= Marcus Terentius Varro, De Lingua Latina) Kullanılan Metin: R. G. Kent, Marcus Terentius Varro, De Lingua Latina. Cambridge 1938.

Modern Literatür

Coşkun-Abuagla 2013 A. Coşkun-Abuagla, “The Cult of Meter Theon in Pisidian Conana”. Gephyra 10 (2013) 132-134.
Coşkun-Abuagla, 2016 A. Coşkun-Abuagla, Fasti (I-VI) Roma Takvimi ve Festivaller. Ed. D. Önder. İstanbul 2016.
Grimal 1997 P. Grimal, Mitoloji Sözlüğü. İstanbul 1997.
Roller 1999 L. E. Roller, Ana Tanrıça’nın İzinde, Anadolu Kybele Kültü. Çev. B. Avunç. İstanbul 1999.

A. Coşkun-Abuagla, “Antik Kaynaklar Işığında Megalesia Festivali”. Phaselis III (2017) 271-280. http://dx.doi.org/10.18367/Pha.17016

Kalıcı bağlantı adresi: http://dx.doi.org/10.18367/Pha.17016

Asuman COŞKUN ABUAGLA

Yrd. Doç. Dr., Akdeniz Üniversitesi, Eskiçağ Dilleri ve Kültürleri Bölümü, Latin Dili ve Edebiyatı, Antalya. asumancoskun@akdeniz.edu.tr