Rhodiapolis Roma Dönemi Anıt Mezarı

The Monumental Tomb of Rhodiapolis from Roman Period

İsa KIZGUT

PHASELIS III (2017) 329-342
DOI: 10.18367/Pha.17020
Geliş Tarihi: 01.10.2017 | Kabul Tarihi: 20.12.2017
Elektronik Yayın Tarihi: 30.12.2017
Telif Hakkı © PHASELIS Disiplinlerarası Akdeniz Araştırmaları Dergisi, 2017

PDF indir

PDF görüntüle

Referanslar

Öz: Doğu Likya yerleşimi olan Rhodiapolis, Antalya İli, Kumluca İlçesi’nin 2,5 km kuzeyinde Sarıcasu Köyü’nün kuzeybatısında, denizden 300 m yükseklikteki tepe üzerinde kuruludur. Makale konusu yapı, kentin güney sınırındaki kaya mezarlarının devamında bulunmaktadır. İkinci kullanım için tamamen temizlendiği anlaşılmaktadır. Girişi doğudan verilen ana mekanın iç duvarları nişlerle donanmıştır. Kuzeyde üç, batıda iç içe iki, güneyde ise iki niş bulunur. Ayrıca, kuzey duvara bitişik bir seki duvar boyunca devam eder. Bu sekiye bitişik zeminde tuğlalarla oluşturulan beş bölme bulunur, girişe en yakın olan bölmede küçük kemik parçaları ele geçmiştir. Mekanın zemini kireç taşı plakalarla kaplıdır. Duvarlardaki nişlerin urne ve ritüellere uygun armağanlar için kullanılmış olabileceği düşünülmüş, zemindeki beş bölmenin ise ölçüleri ve kemik kalıntıları nedeniyle kremasyon gömü için kullanıldığı anlaşılmıştır. İçerisindeki döşemlerin büyük çoğunluğunun kremasyon gömüye yönelik yapılmış olması, niş içerisinde bulunan altlığa büst ya da stel yerleştirilmesi, bölge örnekleri içerisinde bu mezarı özel kılmaktadır. Bu mimari döşemlere göre yapı bir aile mezarlığı olmalıdır. Yapılan konservasyon ile yıkılma tehlikesi olan bölümler, orijinalliğini bozmadan ve çevresine dağılmış olan kendi malzemesi ile onarılmış, niş kemerleri uygun renkte tuğlalarla tamamlanmış, tüm duvarların üstleri yağmura karşı koruma harcı ile kaplanmıştır.

Anahtar Sözcükler: Rhodiapolis, Anıtsal Gömüt, Niş, Kremasyon

Top

Abstract: Rhodiapolis, an East Lycian settlement, is located northwesterly from the Sarıcasu village 2.5 km north of the Kumluca town of Antalya province, upon a 300 m altitude hill. The building that is the subject of this paper is located further from the rock-cut tombs on the south border of the city. The main room has its entrance to the east and is furnished with niches on its interior walls, consisting three on the north one, two on the west inside each other, and two on the south. Also, a platform runs along the north wall adjacent to it. There are five partitions made of bricks in the floor adjacent to this platform, and bone fragments were found in the one closest to the entrance. The floor of the room is laid with limestone slabs. It was understood that the niches on the wallswere for urns and ritual offerings, and the five partitions in the floor, regarding their dimensions and bone fragments found inside, were for cremation burials. The whole interior being designed for cremation burials and busts or stelae having been placed in the niches on pedestals, are what makes this tomb special. Regarding these architectural furnishings, the building was supposed to be a family tomb. With the conservation, the parts under the risk of destruction were repaired without spoiling its authenticity using their original materials dispersed around. The arches of the niches had to be completed with new bricks with matching colors and all walls were also topped with protective mortar against rain effects.

Keywords: Rhodiapolis, Monumental Burial, Niche, Cremation

Akçay 2008 T. Akçay, Olba Mezarları, Gazi Üniversitesi, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Ankara.
Aktaş 2008 Ş. Aktaş, “Tombs of the Exedra Type and Evidence from the Patara Examples” Adalya XI, 235-262.
Alföldi-Rosenbaum 1971 Anamur Nekropolü/The Necropolis of Anemurium TTK Ankara.
Arıhan 2007 S. Karaöz Arıhan, “Karia Bölgesi Ölü Gömme Adetleri” Ankara Üniversitesi Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Ankara.
Borbonus 2014 D. Borbonus, Columbarium Tombs and Collective Identity in Augustan Rome. Cambridge.
Borchhardt 1975 J. Borchhardt, Myra. Eine lykische Metropole in antiker und Byzantinischer Zeit, IstForsch 30, (1975).
Bulut-Gülşen 1998 S. Bulut-F. F.Gülşen, “Patara – Bodrum Oda Gömütü” Adalya II, 1998, 189-204.
Bulut 2005 S. Bulut, “Likya-Pamfilya-Pisidya Sınır Bölgesinden Sıradışı İki Zeytinyağı İşliği” Adalya VIII, 2005, 191-210.
Cormack 2004 S. Cormack,” The Space Of Death İn Roman Asia Minor” Viyana.
Çalık Ross 1999 A. Çalık Ross, “Local Funerary Busts from Kilikia”, Asia Minor Studien Band 34, 101-110.
Çevik-İplikçioğlu 2003 N. Çevik, “Neues zu den Felsostotheken in Trebenna” EA 2003 Heft 35, 147-156.
Çevik vd. 2005 N. Çevik-B. Varkıvanç-S. Bulut-İ. Kızgut, “Roma Dönemi Kalıntıları” bk.: N. Çevik-B. Varkıvanç-E. Akyürek (eds.),Trebenna. Tarihi, Arkeolojisi ve Doğası, 2005, 31-130. Antalya.
Çevik 2006 N. Çevik, “The social structure as reflected through the necropolii of Trebenna” III. Likya Sempozyumu 07-10 Kasım 2005 Antalya. 2006 175-207.
Çevik 2008 N. Çevik, “Rhodiapolis ve Kumluca Sınırları İçindeki Diğer Antik Yerleşimler”, Bk: N. Çevik (ed.) Arkeolojisi, Tarihi, Doğası ve Tarımıyla Kumluca /Rhodiapolis (2008) Antalya.
Çevik-Bulut-Kızgut 2008 N. Çevik-S. Bulut-İ. Kızgut, “Rhodiapolis Kazılarında İlk Yıl: 2006”, KST XXIX. II, Kocaeli. 2008. Ankara.
Çevik – Bulut 2010 N. Çevik – S. Bulut, “İkinci Kazı Sezonunda Myra ve Limanı Andriake”, bk.:N. Çevik (ed.), Arkeolojisinden Doğasına Myra-Demre ve Çevresi. Kültür Bakanlığı Yayınları (2010) 23-113. Antalya.
Çevik 2015 N. Çevik, Lykia Kitabı (2015).
Çevik-Bulut vd. 2017 N. Çevik – S. Bulut – A. Aygün – Ö. Çömezoğlu Uzbek, “Myra and Andraike Excavations of 2016. 2016 Yılı Myra Andriake Kazıları” ANMED 15, 2017, 67-75.
Durukan 2005 M. Durukan, “Monumental Tombs Form ın The Olba     Region” AnatStd Vol 55(2005) 107-126.BIAA. Ankara.
Gülşen 2010 F. F. Gülşen, Patara Markia Anıt Mezarı Mimarisi ve Restitüsyonu, Yayınlanmamış Doktora Tezi, Akdeniz Üniversitesi. Antalya.
Işık 1995 şık, F., “Tempelgraber von Patara und ihre Anatolischen Wurzeln” Lykia II. 160-186. Antalya.
İşkan Yılmaz- Çevik 1995 H. İşkan Yılmaz – N. Çevik, “Die Grüfte von Patara”, Lykia 2, 1995, 187-216.
İşkan-Çevik 1999 H. İşkan-N. Çevik, “III. Nekropol Kazıları. III. 1. Oygu Mezarlar” bk. F. Işık, Patara 1997, KST 20. 2, Tarsus. 1998, 159-178. 1999, Ankara.
Kızgut 2011 İ. Kızgut, “Bir Hayırseverin Yarattığı Kent: Rhodiapolis”, Aktüel Arkeoloji 20, 2011.
Kızgut 2016 İ. Kızgut, “Hayırsever Opramoas’ın Kenti: Rhodiapolis”, Bk: H. İşkan-E. Dündar (eds), Lukka’dan Likya’ya Sarpedon ve Aziz Nikolaosun Ülkesi/ from Lukka to Lycia The Land of Sarpedon and St. Nicholas (2016) 288-299. İstanbul.
Kızıl 1999 A. Kızıl, Karya Bölgesi Roma Dönemi Anıt Mezarları. Yayınlanmamış Doktora Tezi, Selçuk Üniversitesi Konya.
Machatschek 1967 Machatschek, A., Die Nekropolen and Grabmaler im Gebiet       Elauissa Sebaste und Korykos in Rauhen Kilikien. Wienna.
Özdilek 2011 B. Özdilek, Rhodiapolis ve Lykia Tiyatroları Yayımlanmamış Doktora Tezi, Akdeniz Üniversitesi. 2011. Antalya.
Schneider 2003   Schneider, E. E., “Some considerations on Elauissa’s North-Eastern Necropolis” Olba VII. 2003. 261-273.
Tiryaki 2012 A. Tiryaki, “Rhodiapolis Piskoposluk Kilisesi’ne ait Bir Grup Korkuluk Levhası”, Olba 20, 2012.
Toynbee 1971 J. M. C. Toynbee, Death and Burial in the Roman World, London.
Uğurlu 2000 E. Uğurlu, “Likya Bölgesi Ölü Gömme Adetleri Üzerine Genel Bir Bakış” Anadolu Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Dergisi I. 2, 359-388.
Uğurlu 2006 Uğurlu E., Olympos Nekropolü Yayınlanmamış Doktora Tezi, Ankara Üniversitesi. Ankara.