Kaunos Demeter Kutsal Alanı: Kandiller

Kaunos Demeter Sanctuary: Lamps

Mustafa BULBA
_{https://orcid.org/0000-0002-7034-0575}

PHASELIS V (2019) 31-41
DOI: 10.18367/Pha.19002
Geliş Tarihi: 04.01.2019 | Kabul Tarihi: 12.02.2019
Elektronik Yayın Tarihi: 13.02.2019
_{Telif Hakkı © PHASELIS Disiplinlerarası Akdeniz Araştırmaları Dergisi, 2019}

PDF İndir

PDF Görüntüle

Referanslar

Öz: Khthonik bir özelliğe sahip olduğu anlaşılan Kaunos Demeter Kutsal Alanı’nda yoğun miktarda ele geçen kandiller ile çok nadir olarak ele geçen kandil kernosları Geç Arkaik Dönem’den Olgun Hellenistik Dönem’e kadar olan süreçte adanmışlardır. Diğer buluntulara oranla çok daha yüksek sayıda ele geçmeleri törene katılanların bu minyatür kandilleri severek adadıklarını ve bunların törenlerde önemli bir role sahip olduklarını göstermektedir. Bırakılma amaçları olasılıkla öteki dünyadaki ruhların karanlıkta yollarını bulmalarına yardımcı olmaktır. Bazı örneklerde tespit edilen içlerine altın yaprak ya da kemik parçaları ise adayanların beklentilerini güçlendirmede yardımcı bir role sahip olmalıdır.

Anahtar Kelimeler: Kandiller, Kernos, Yeraltı Kültü, Demeter

Top

Abstract: The lamps and the cernuses unearthed from the Caunus Demeter Sacred Site, which is known to have a chthonic property, were dedicated to the goddess Demeter from the Late Archaic to the Middle Hellenistic Period. A much higher number than the other finds indicates that those who participated in the ceremony were dedicated to these miniature lamps and had an important role in ceremonies. Their intentions were to help the souls of the other world to find their way in the dark. The gold leaf or bone fragments, which are found in some examples, should help to strengthen the expectations of the dedicators.

Keywords: Lamps, Cernus, Chthonic Cult, Demeter

Blinkenberg 1931 Ch. Blinkenberg, Lindos. Fouilles de L’Acropole 1902-1914. I – Les Petits Objects. Berlin 1931.
Bulba 2010 M. Bulba, “Bothroi in Küçükkale in Kaunos”. Belleten 271 (2010) 649-667.
Bulba 2018 M. Bulba, “Demeter Kutsal Alanı: Seramik Buluntular”. MJH VIII/2 (2018) 159-179.
Bulba 2019 M. Bulba, “Demeter Kutsal Alanı: Terrakotta Buluntular”. Cedrus VII (2019) Baskıda.
Bulba 2019/2 M. Bulba, “Zur Rolle der Eliten im Demeterheiligtum in Kaunos”. Anodos 13-14 (2013-1014)(baskıda).
Bussière – Lindros – Wohl 2017 J. Bussière, B. Lindros – Wohl, Ancient Lamps in the J. Paul Getty Museum. Los Angeles 2017.
Cronkite 1997 S. M. Cronkite, The Sanctuary of Demeter at Mytilene: A Diachronik and Contextual Study. Yayımlanmamış Doktora Tezi. University College. Londra 1997.
Diler 2000 A. Diler, “Sacred Stone Cult in Caria”. Ed. C. Işık, Studien zur Religion und Kultur Kleinasiens und des ägäischen Bereichs. Festschirft für Baki Öğün zum 75. Geburtstag. AMS Band 39. Bonn (2000) 53-77.
Diler 2017 A. Diler, “Bir Kültür Bölgesi Olarak KBID/Kaunos ve Karia Kimliğindeki Yeri”. Eds. A. Diler, S. Özen – U. Çörtük vd. 50 Yılında Kaunos. İzmir (2017) 136-154.
Diler 2017-2 A. Diler, “Kaunos/Kbid Tanrı Kültleri ve Kült Alanları Üzerine Bazı Notlar”. Eds. M. Doyran, B. Özen-Kleine, U. Çörtük – S. Özen, Uluslararası “Anadolu’da Demeter ve Diğer Ana Tanrıça Kültleri” Sempozyumu, 25-28 Haziran 2014, Kaunos Kazıevi. İzmir (2017) 165-194.
Doyran 2008 M. Doyran, “Demeter Cult at Caunos: Kernoi”. Ed. M. Novotná, Cult and Sanctuary through the Ages: From the Bronze Age to the Late Antiquity. Casta Papiernicka, 16-19 November 2007. Tr nava (2008) 149-154.
Doyran 2017 M. Doyran, “Kaunos Kernosları”. Eds. A. Diler, S. Özen – U. Çörtük vd. 50 Yılında Kaunos. İzmir (2017) 59-65.
Forstenpointner 2001 G. Forstenpointner, “Demeter im Artemision? Archäologische Überlegungen zu den Schweineknochenfunde aus dem Artemission”. Ed. U. Muss, Der Kosmos der Artemis von Ephesos. Viyana (2001) 49-71.
Giebel 2000 M. Giebel, Das Geheimnis der Mysterien. Düsseldorf – Zürih 2000.
Hermanns 2004 M. H. Hermanns, Licht und Lampen im westgriechischen Alltag. Rahden 2004.
Hinz 1998 V. Hinz, Der Kult von Demeter und Kore auf Sizilien und in der Magna Graecia. Wiesbaden 1998.
Howland 1958 R. H. Howland, Greek Lamps and their Survivals. The Athenian Agora. Band IV. Princeton 1958.
Johannowski 1985 W. Johannowsky, “Appunti sul Santuario di Demeter e Kore”. Studi su Iasos di Caria. Venticinque anni di scavi della Missione Archeologica Italiana, Bollettino d’Arte, Suppl. BDA 31/32, 1985. Roma (1987) 55-58.
Karatas 2015 A. M. S. Karatas, The Sanctuaries of Demeter in Western Asia Minor and on the Islands Off the Coast. Yayımlanmamış Doktora Tezi. University of Bristol. Bristol 2015.
Kassab-Tezgör – Sezer 1995 Kassab-Tezgör – T. Sezer, İstanbul Arkeoloji Müzeleri Pişmiş Toprak Kandiller Kataloğu. İstanbul 1995.
Levi 1969 D. Levi, “La mission archéologique italienne de Iasos”. TürkAD 17 (1969) 117-121.
Luni 2005 M. Luni, “Le nouveau sanctuaire de Déméter à Cyrène et découvertes récentes”. CRAI 149 (2005) 61-86.
Newton 1865 C. T. Newton, Travels and discoveries in the Levant. Londra 1865.
Newton – Pullan 1863 N. C. Newton – R. P. Pullan, “A History of Discoveries at Halicarnassus”. Cnidus and Branchidae, vol. II, part II. Londra 1863.
Nilsson 1950 M. P. Nilsson, “Lampen und Kerzen im Kult der Antike”. Opuscula Archaeologica VI (1950) 96-111.
Öğün 1971 B. Öğün, “Kaunos – 1971”. TürkAD 20.1 (1973) 163-167.
Öğün 1972 B. Öğün, “Kaunos Kazıları 1972”. TürkAD 21.1 (1974) 133-136.
Öz 2018 C. Öz, “Silifke Müzesi’nde Bulunan Pişmiş Toprak Kandiller”. Eds. T. Kahya, A. Özdizbay, N. Tüner Önen – M. Wilson, Uluslararası Genç Bilimciler Buluşması II. Anadolu Akdenizi Sempozyumu. 04-07 Kasım 2015, Antalya. İstanbul (2018) 553-584
Parisinou 2000 E. Parisinou, The Light of the Gods: The Role of Light in Archaic and Classical Greek Cult. Londra 2000.
Scheibler 1976 I. Scheibler, Griechische Lampen. Kerameikos Band. XI. Berlin 1976.
Schipporeit 2013 S. T. Schipporeit, Kulte und Heiligtümer der Demeter und Kore in Ionien. İstanbul 2013.
Selesnow 1997 W. Selesnow, “Ausgewählte Lampen von Kalabak-und Zeytintepe”. AA (1997) 137-143.
Senff 2003 R. Senff, “Das Aphroditeheiligtum von Milet”. Ed. G. Heedemann, Neue Forschungen zur Religiongeschichte Kleinasiens. Feschtschrift für E. Schwertheim, AMS 49. Bonn (2003) 11-25.
Varkıvanç 1998 B. Varkıvanç, “Miniaturlampen aus dem Demeterheiligtum in Kaunos”. Adalya 3 (1998) 88-96.
Zavoikin – Zhuravlev 2013 A. Zavoikin – D. Zhuravlev, “Lamps from a Sanctuary of Eleusinian Godesses – “Beregovoi – 4””. Ancient Civilizations from Scythia to Siberia 19 (2013) 155-216.
Zäh 2001 A. Zäh, “Das spätantike und byzantinische Kaunos”. IstMitt 51 (2001) 403-413.
Zäh 2001/2 A. Zäh, “Die Kirchen von Kaunos”. TürkAED 2 (2001) 111-116.
Zervoudaki 1988 E. Zervoudaki, “Vorläufiger Bericht über die Terrakotten aus dem Demeter-Heiligtum der Stadt Rhodos”. Eds. S. Dietz – I. Papachristodoulou, Archaeology in Dodecanese, Copenhagen April 7th to 9th, 1986. Kopenhag (1988) 129-137.