Edebiyatçı Kimliğiyle Quintus Tullius Cicero

Quintus Tullius Cicero As a Man of Letters

Mehmet OKTAN

PHASELIS IV (2018) 371-387
DOI: 10.18367/Pha.18023
Received Date: 16.11.2018 | Acceptance Date: 12.12.2018
Online Publication Date: 30.12.2018
Copyright © PHASELIS Disiplinlerarası Akdeniz Araştırmaları Dergisi, 2018

Get PDF

View PDF

References

Öz: Quintus Tullius Cicero kendisine ilham kaynağı olabilecek veya edebi açıdan gelişimine katkı sağlayabilecek Cicero gibi bir abiye sahiptir. Onunla birlikte iyi bir eğitim aldığı için Yunan edebiyatı ile felsefesine çok vakıftır ve Roma dışında 7 yıl kadar idari görevlerde bulunması hariç tutulursa hayatını çoğunlukla onunla geçirmiştir. Bu durumda yazım konusunda kendisinin de onun gibi büyük bir yetkinliğe ulaşması ve çok üretken bir yazar olması beklenebilir. Nitekim Cicero’dan ve diğer antik yazarlardan kendisinin dikkate değer özellikte bir şair olduğu öğrenilmektedir. Buna karşın çoğunlukla Roma dışındayken yazdığı şiirlerinin muhtemelen kaybolacağına dair bir endişe taşımaması nedeniyle, bunları tek nüsha olarak yazdığı ve aynı duygu yoğunluğuyla tekrar yazamadığı veya üstlendiği vazifelerin yanı sıra yaşanan gelişmeler nedeniyle üzerlerinde tekrar durma fırsatı yakalayamadığı için bunlar günümüze kalmamışlardır. Bu durum çalışmalarının özgünlük düzeyinin anlaşılmasını engellemeke birlikte, eserlerin taşıdığı başlıklar bunların Yunanca’dan Latince’ye uyarlama veya çeviri olduğu düşüncesine yol açmıştır. Günümüze tam veya bir kısmı kalan eserlerini ise, uyarlama veya çeviri olabilecek çalışmalarının da etkisiyle, başta ağabeyi olmak üzere diğer yazarlara atfetme eğilimi bulunmaktadır. Bu çalışmada, mevcut eserleri ve ağabeyi ile diğer antik yazarların kendisi hakkında verdiği bilgiler doğrultusunda Quintus Tullius Cicero’nun edebiyatçı kimliği ele alınacaktır. Az sayıda edebi faaliyette bulunmasının nedenlerinin daha iyi anlaşılabileceği düşüncesiyle çalışmada kısa bir şekilde kendisinin hayatına da yer verilmiştir.

Anahtar Sözcükler: Quintus Tullius Cicero, Marcus Tullius Cicero, Latin Edebiyatı

Top

Abstract: Quintus Tullius Cicero had an elder brother who could inspire and contribute in terms of literature to his development, being Cicero. In addition, Quintus Tullius obtained a very good education becoming a master of Greek literature and philosophy, and he spent most of his life in Rome together with him, with the exception of 7 years when he served in administrative positions outside of Rome. For that reason his writing was naturally expected to be excellent and that he would become a very productive writer. Indeed, it is known from Cicero and from other ancient writers that he was a poet of noteworthy ability. Although his poems were mostly written out of Rome, probably due to the fact he wasn’t concerned that they would be lost, he wrote all his works only as single copies to his brother and he couldn’t rewrite them again when they were lost so as to carry the same intensity of feeling as in the first copy. Further, through developments as well the many time consuming tasks undertaken he didn’t realise his full potential literary output. Although this situation prevents the full understanding of the level of authenticity he reached, the titles they carry indicate these works were adaptations made from Greek to Latin, or were translations. The rare examples of his work, of which some part, or, all of a work, remain to the present day, have often been attributed to other writers, especially to his older brother, in consequence of his area of study, producing works of adaptation or translation. In this study, from the surviving remains of his works and from indications of his lost works, together with the information provided by his brother and by other ancient authors, the literary identity of Quintus Tullius Cicero is examined. To better understand the relationship between his life and his works an account of his life is also included, which provides reasons why his literary output was not greater than it was.

Keywords: Quintus Tullius Cicero, Marcus Tullius Cicero, Latin Literature

Ancient Sources

App. civ. (= Appianus, Bella Civilia) Kullanılan Metin ve Çeviri: Appian’s Roman History, vols. I-IV. Trans. H. White. Cambridge – London 1912-1913 (The Loeb Classical Library).
Ascon. Tog. Cand. (= Q. Asconius Pedianus, Orationum Ciceronis Quinque Enarratio, in Toga Candida contra C. Antonium et L. Catilinam Competitores) Kullanılan Metin: Q. Asconii Pediani Oratium Ciceronis Quinque Enarratio. Ed. A. C. Clark. Oxford 1907.
Cass. Dio (= Cassius Dio, Rhomaika) Kullanılan Metin ve Çeviri: Roman History. Trans. R. Gardner. London 1914-1927 (The Loeb Classical Library).
Cic. Arch. (= Cicero, pro A. Licinio Archia Poeta Oratio) Kullanılan Metin ve Çeviriler: Oratio pro Archia Poeta. Trans. N. H. Watts. London, New York 1923 (The Loeb Classical Library). Cicero: Şair Archias Savunması. Çev. B. Demiriş – Ç. Dürüşken. İstanbul 1997.
Cic. Att. (= Marcus Tullius Cicero, Epistulae ad Atticum) Kullanılan Metin ve Çeviri: Letters to Atticus I-IV. Trans. D. R. Schackleton Bailey. Cambridge – London 1999 (The Loeb Classical Library).
Cic. Cael. (= Cicero, pro Marco Caelio) Kullanılan Metin ve Çeviri: Cicero, pro Marco Caelio. Ed. A. R. Dyck. Cambridge – New York 2013. Marcus Tullius Cicero: Caelius Savunması. Çev. S. Gür – Kalaycıoğulları. Ankara 2016.
Cic. div. (= Cicero, de Divinatione ad M. Brutum) Kullanılan Metin ve Çeviri: De Divinatione ad M. Brutum. Trans. W. A Falconer. London – New York 1964 (The Loeb Classical Library).
Cic. Dom. (= Marcus Tullius Cicero, Oratio de Domo Sua) Kullanılan Metin ve Çeviri: The Speech Concerning the Response of the Soothsayers. Trans. N. H. Watts. London – New York 1923 (Loeb Classical Library).
Cic. leg. (= Cicero, de Legibus) Kullanılan Metin ve Çeviriler: Laws. Trans. C. W. Keyes. Cambridge – London 2001 (The Loeb Classical Library). Cicero, de Legibus: Yasalar Üzerine. Çev. C. C. Çevik. İstanbul 2017.
Cic. Fam. (= Marcus Tullius Cicero, Epistulae ad Familiares) Kullanılan Metin ve Çeviri: Cicero, Letters to Friends I-III. Trans. D. H. Shackleton Bailey. Cambridge – London 2001 (The Loeb Classical Library).
Cic. fin. (= Cicero, De Finibus Bonorum et Malorum) Kullanılan Metin ve Çeviri: De Finibus Bonorum et Malorum. Trans. H. Rackham. London – Massachussets 1967 (The Loeb Classical Library).
Cic. Mil. (= Marcus Tullius Cicero, Oratio pro T. Annio Milone Oratio) Kullanılan Metin ve Çeviriler: The Speech on Behalf of Titus Annius Milo. Trans. N. H. Watts. London – New York 1992 (The Loeb Classical Library). M. Tullius Cicero Milo Savunması, Quintus Asconius Pedianus’un Yorumlarıyla. Çev. Ç. Aşkit. Ankara 2016.
Cic. Nat. D. (= Cicero, de Natura Deorum) Kullanılan Metin ve Çeviriler: De Natura Deorum. Trans. H. Rackham. London – New York 1972 (The Loeb Classical Library). Cicero: De Natura Deorum, Tanrıların Doğası. Çev. Ç. Menzilcioğlu. İstanbul 2012.
Cic. Phil. (= Marcus Tullius Cicero, Orationes Philippicae in M. Antonium) Kullanılan Metin ve Çeviri: The Philippics of Cicero. Trans. W. C. Ker. London – New York 1926 (The Loeb Classical Library). Philippicae Söylevleri I (1-6. Kitaplar). Çev. F. G. Özaktürk. Ankara 1998.
Cic. Pis. (= Marcus Tullius Cicero, In L. Calpurnium Pisonem Oratio) Kullanılan Metin ve Çeviri: The Speech Against Lucius Calpurnius Piso. Trans. N. H. Watts. London – New York 1931 (The Loeb Classical Library).
Cic. QFr. (= Marcus Tullius Cicero, Epistulae ad Quintum Fratrem) Kullanılan Metin ve Çeviri: Cicero, Letters to Quintus and Brutus, Letter Fragments, Letter to Octavian, Invectives, Handbook of Electioneering. Trans. D. R. Schackleton Bailey. London 2002 (The Loeb Classical Library).
Cic. Red. Quir. (= Marcus Tullius Cicero, Post Reditum ad Quirites Oratio) Kullanılan Metin ve Çeviriler: Post Reditum ad Quirites Oratio. Trans. N. H. Watts. London – New York 1923 (The Loeb Classical Library). “Post Reditum in Senatu ve Post Reditum Ad Quirites Söylevleri”. Çev. Ü. F. Telatar, S. Gür, T. Erdoğan – C. Koyuncu. Belleten 271 (2010) 871-903.
Cic. Scaur. (= Cicero, pro M. Aemilio Scauro) Kullanılan Metin ve Çeviri: The Speech on Behalf of Marcus Aemilius Scaurus. Trans. N. H. Watts. London, New York 1931 (The Loeb Classical Library).
Cic. Red. Sen. (= Marcus Tullius Cicero, Post Reditum in Senatu Oratio) Kullanılan Metin ve Çeviriler: Post Reditum in Senatu. Trans. N. H. Watts. London – New York 1923 (The Loeb Classical Library). “Post Reditum in Senatu ve Post Reditum Ad Quirites Söylevleri”. Çev. Ü. F. Telatar, S. Gür, T. Erdoğan – C. Koyuncu. Belleten 271 (2010) 871-903.
Cic. Sest. (= Marcus Tullius Cicero, Oratio pro P. Sestio) Kullanılan Metin ve Çeviri: The Speeches, pro Sestio and in Vatinium. Trans. R. Gardner. London – New York 1968 (The Loeb Classical Library).
Cic. Tusc. (= Cicero, Tusculanarum Disputationum) Kullanılan Metin ve Çeviriler: Tusculan Disputations. Trans. J. E. King. Cambridge, Mass.-London 1971 (The Loeb Classical Library). Cicero, Ölüme Övgü. Çev. C. Aksoy. İstanbul 2004.
Oros. hist. (= Orosius, Historiarum Adversus Paganos Libri VII) Kullanılan Metin ve Çeviri: Seven Books of History Against the Pagans. Trans. & Intr. I. W. Raymond. New York 1936.
Plut. Cic. (= Plutarkhos, Bioi Paralleloi: Cicero) Kullanılan Metin ve Çeviri: Plutarch’s Lives. Trans. B. Perrin. London – New York 1959 (The Loeb Classical Library). Demosthenes & Cicero, Paralel Hayatlar. Çev. İ. Çokona. İstanbul 2013.
Plut. Pomp. (= Plutarkhos, Bioi Paralleloi: Pompeius) Kullanılan Metin ve Çeviri: Plutarch’s Lives. Trans. B. Perrin. London – New York 1959 (The Loeb Classical Library). Plutarkhos, Bioi Paralleloi, Agesilaos & Pompeius: Giriş, Değerlendirme ve Açıklayıcı Notlar. Çev. N. Tüner-Önen. Antalya 2015.
Q. Cic. Comm. Pet. (= Quintus Cicero, Commentariolum Petitionis) Kullanılan Metin ve Çeviri: Cicero, Letters to Quintus and Brutus, Letter Fragments, Letter to Octavian, Invectives, Handbook of Electioneering. Trans. D. R. Schackleton Bailey. London 2002 (The Loeb Classical Library). “Quintus Cicero’dan Consul Adayı Marcus Cicero’ya Mektup: Seçim Öğütleri”. Çev. Ü. F. Telatar – N. B. Ak. Doğu Batı 50, 2009, 127-145.
Suet. Iul. (= Gaius Suetonius Tranquillus, de Vitae Caesarum, Divus Iulius) Kullanılan Metin ve Çeviri: The Lives of Caesars. Trans. J. C. Rolfe. Cambridge – London 1951 (The Loeb Classical Library). Gaius Suetonius Tranquillus, On İki Caesar’ın Yaşamı. Çev. F. Telatar – G. Özaktürk. Ankara 2018.

Modern Literature

Akoğlu 2014 S. Akoğlu, “M. Tulli Ciceronis Epistula ad Quintum Fratrem (Q. Fr. I. 1)”. Eds. Ç. Aşkit – S. Kalaycıoğulları – R. Kayapınar – C. Üstünel Keyinci – R. Öztürk, In Memoriam Filiz Öktem. Ankara (2014) 9-15.
Alexander 2009a M. C. Alexander, “The Commentariolum Petitionis, As an Attack on Election Campaigns”. Athenaeum 97/1 (2009) 31-57.
Alexander 2009b M. C. Alexander, “M. C. Alexander, “The Commentariolum Petitionis, As an Attack on Election Campaigns”. Athenaeum 97/2 (2009) 369-395.
Allen 1955 W. Allen, “The British Epics of Quintus and Marcus Cicero”. TAPhA 86 (1955) 143-159.
Bailey 2001 D. R. S. Bailey, Cicero Letters to Friends, Volume III. Cambridge, Mass.-London 2001.
Bailey 2002 D. R. S. Bailey, Cicero Letters to Quintus and Brutus Letter Fragments Letter to Octavian Invectives Handbook of Electioneering. Cambridge, Mass.-London 2002.
Bailey 2004 D. R. S. Bailey, Cicero: Epistulae ad Quintum Fratrem et M. Brutum. Cambridge 2004.
Balsdon 1963 J. P. V. D. Balsdon, “The Commentariolum Petitionis”. The Classical Quarterly 13/2 (1963) 242-250.
Brennan 2000 T. C. Brennan, The Praetorship in the Roman Repuplic Vol. II. New York 2000.
Bücheler 1869 F. Bücheler, Quinti Ciceronis Reliquiae. Lipsiae 1869.
Courtney 2003 E. Courtney, The Fragmentary Latin Poets, edited with Commentary. New York 2003.
Crawford 1984 J. W. Crawford, M. Tullius Cicero, The Fragmentary Speeches. Atlanta 1994.
Dugan 2005 J. Dugan, Making a New Man, Ciceronian Self-Fashioning in the Rhetorical Works. Oxford 2005.
Eussner 1872 A. Eussner, Commentariolum Petitionis examinatum atque emendatum. Würzburg 1872.
Francese – Smith 2014 Ch. Francese – R. S. Smith, Ancient Rome, An Anthology of Sources. Indianopolis 2014.
Gee 2007 E. Gee, “Quintus Cicero’s Astronomy?”. The Classical Quarterly 57/2 (2007) 565-585.
Green 1991 R. P. H. Green, The Works of Ausonius: Edited with Introduction and Commentary. Oxford 1991.
Gruen 1974 E. S. Gruen, The Last Generation of the Roman Republic. Berkeley – Los Angeles – London 1974.
Henderson 1950 M. I. Henderson, “De Commentariolo Petitionis”. The Journal of Roman Studies 40/1-2 (1950) 8-21.
Hendrickson 1892 G. L. Hendrickson, “On the Authenticity of the Commentariolum Petitionis of Quintus Cicero”. The American Journal of Philology 13/2 (1892) 200-212.
Hendrickson 1903 G. L. Hendrickson, Commentariolum Petitionis Attributed to Quintus Cicero, Authenticity, Rhetorical Form, Style, Text. Chicago 1903.
Holliday 1969 V. L. Holliday, Pompey in Cicero’s Correspondence and Lucan’s Civil War. Paris 1969.
Kasten 1965 H. Kasten, M. Tulli Ciceronis Epistulae ad Quintum Fratrem, Epistulae ad Brutum, Fragmenta Epistularum accedit Q. Tulli Ciceronis Commentariolum Petitionis. München 1965.
Kurul – Yılmaz 2018 E. Kurul – F. Yılmaz, “Bir Devir, Bir Yaşam, Bir Şair: Decimus Magnus Ausonius”. Eds. M. Arslan – F. Baz, Arkeoloji, Tarih ve Epigrafinin Arasında: Prof. Dr. Vedat Çelgin’in 68. Doğum Günü Onuruna Makaleler. İstanbul (2018) 559-576.
Laser 2001 G. Laser, Quintus Tullius Cicero, Commentariolum Petitionis. Darmstadt 2001.
Marshall 1975 B. A. Marshall, “Q. Cicero, Hortensius and the Lex Aurelia”. Rheinisches Museum für Philologie 118, 1/2 (1975) 136-152.
McDermott 1971 W. C. McDermott, “Q. Cicero”. Historia 20/5-6 (1971) 702-717.
McDermott 1972 W. C. McDermott, “M. Cicero and M. Tiro”. Historia 21/2 (1972) 259-286.
Menzilcioğlu 2012 Ç. Menzilcioğlu, Cicero: De Natura Deorum, Tanrıların Doğası. İstanbul 2012.
Mommsen 1887 Th. Mommsen, Römisches Staatsrecht, Dritter Band, I. Abtheilung. Leipzig 1887.
Morstein-Marx 1998 R. Morstein-Marx, “Publicity, Popularity and Patronage in the Commentariolum Petitionis”, Classical Antiquity 17/2, 1998, 259-288.
Münzer 1948 F. Münzer, “Quintus Tullius Cicero”. Real-Encyclopädie der classischen Altertumswissenschaft, Band 7A. 2. Stuttgart (1948) 1286-1306.
Nardo 1970 D. Nardo, Il Commentariolum petitionis: la propaganda elettorale nella Ars di Quinto Cicerone. Liviana 1970.
Nótári 2010 T. Nótári, “On Quintus Tullius Cicero’s Commentariolum Petitionis”. Acta Juridica Hungarica. 51/1 (2010) 35-54.
Possanza 1992 M. Possanza, “Two Notes on Q Cicero’s “De Duodecim Signis” (FPL P. 79 Morel; P. 101 Büchner)”. Classical Philology 87/1 (1992) 44-46.
Ribbeck 1875 O. Ribbeck, Die Römische Tragödie im Zeitalter der Republik. New York 1875.
Richardson 1971 J. S. Richardson, “The Commentariolum Petitionis”. Historia 20/4 (1971) 436-442.
Stinchcomb 1932 J. Stinchcomb, “Literary Interests of a Roman Magnate Quintus Tullius Cicero”. The Classical Weekly 26/1 (1932) 1-7.
Syme 1939 R. Syme, The Roman Revolution. Oxford 1939.
Syme 1947 R. Syme, “Latin Pseudepigrapha by E. H. Clift”. The Journal of Roman Studies 37 (1947) 198-202.
Syme 1958 R. Syme, “Pseudo-Sallust”. Museum Helveticum 15/1 (1958) 46-55.
Tatum 1999 W. J. Tatum, The Patrician Tribune, Publius Clodius Pulcher. London 1999.
Taylor 1949 L. R. Taylor, Party, Politics in the Age of Caesar. Berkeley – Los Angeles 1949.
Telatar – Ak 2009 Ü. F. Telatar – N. B. Ak, “Quintus Cicero’dan Consul Adayı Marcus Cicero’ya Mektup: Seçim Öğütleri”, Doğu Batı 50, 2009, 127-145.
Till 1962 R. Till, “Ciceros Bewerbung ums Konsulat (Ein beitrag zum commentariolum petitionis“, Historia 11/3, 1962, 315-338.
Tyrrell 1885 R. Y. Tyrrell, The Correspondence of M. Tullius Cicero, Arranged According to its Chronological Order with a Revision of the Text, a Commentary and Introductory Essays on the Life of Cicero and the Style of his Letters, Vol. I. Dublin 1885.
Waibel 1969 L. Waibel, Das Commentariolum Petitionis, Unterzuchung zur Frage der Echtheit. (Yayınlanmamış Doktora Tezi). Münschen 1969.
Walsh 2008 P. G. Walsh, Cicero Selected Letters, Translated with an Introduction and Notes. Oxford 2008.
Watt 1958 S. W. Watt, M. Tulli Ciceronis epistulae III. Oxford 1958.
Wiseman 1966 T. P. Wiseman, “The Ambitions of Quintus Cicero”. The Journal of Roman Studies 56/1-2 (1966) 108-115.
Yakobson 1999 A. Yakobson, Elections and Electioneering in Rome: A Study in the Political System of the Late Republic. Stuttgart 1999.