Malatya Üçtepe II Tümülüsü Pers Kral Yolu Üzerinde Bir Hellenistik Mezar Yapısı

Malatya Üçtepe II Tumulus A Hellenistic Tomb Structure on the Persian King Road

Bülent DEMİR
 https://orcid.org/0000-0003-3252-5218

Selim YAVUZ
https://orcid.org/0000-0002-3106-9946

Öz: Bu makalede, Malatya Müzesi Müdürlüğü tarafından 2019 yılında yapılan Üçtepe II Tümülüsü kurtarma kazısı ele alınmıştır. Mezar hırsızları tarafından soyulan ve tahrip edilen tümülüsteki kazı çalışmalarının amacı mezar mimarisinin ortaya çıkarılması ve bu geleneğin Doğu Anadolu’daki tipolojik gelişiminin aydınlatılmasına yöneliktir. Koruma, sağlamlaştırma ve sergileme özelinde yürütülen kazı çalışmaları sonucunda 35 m genişlik ve 3 m yüksekliğindeki yığma tepenin altında dromoslu bir mezar yapısı ortaya çıkarılmıştır. Mezar odası içerisinde herhangi bir taşınır kültür varlığına rastlanılmamıştır. Ancak dromosta pişmiş toprak bir unguentariuma ait boyun ve ağız parçaları ele geçirilmiştir. Mezar odası üst yapısındaki bloklar arasına, oda içerisine sıvı ve nem akışını önlemek adına eritilmiş kurşun dökülmüştür. Mezar mimarisi ve unguentarium tümülüsün MÖ II. yüzyılın ikinci yarısına ait olabileceği izlenimini uyandırmaktadır.

Anahtar sözcükler: Malatya, Mezar,  Tümülüs, Unguentarium, Kurşun.

Abstract: In this article, rescue excavation of Üçtepe II Tumulus carried out by the Malatya Museum Directorate in 2019 is discussed. The aim of the excavations in the tumulus, which was robbed and destroyed by treasury hunters, is to uncover the tomb architecture and to illuminate the development of this sepulchre typology and burial tradition in Eastern Anatolia. As a result of this conservation and displaying  excavations a chamber tomb with dromos was unearthed under the 35 m wide and 3 m high piled uphill. No small finds were found in the burial chamber, except neck and mouth fragments of a terracotta unguentarium which were unearthed in the dromos. In order to prevent to flow of liquid and moisture into the chamber, a melted lead was poured between the blocks on the upper structure of the grave chamber. The tomb architecture and fragmentary unguentarium helps us to estimate that the tumulus belongs to the second half of the II^nd century BC.

Keywords: Malatya, Tümülüs, Unguentarium, Lead.