Phaselis’ Archaeogeophysical Research in 2019: Hellenistic Temple
Fethi Ahmet YÜKSEL
https://orcid.org/0000-0003-2207-1902
Fikret BOŞÇA
PHASELIS VI (2020) 1-12
DOI: 10.18367/Pha.20001
Geliş Tarihi: 21.10.2019 | Kabul Tarihi: 14.02.2020
Elektronik Yayın Tarihi: 06.04.2020
Öz: Kent tarihi araştırmaları ile alan yönetiminin sistemli ve sürdürülebilir kılınması amacıyla yeraltında gömülü kalmış arkeolojik malzemelerin, mimari elemanların ve yapı temellerinin yerlerinin belirlenmesi amacıyla arkeojeofizik çalışmalar yapılmaktadır. 1811 yılından itibaren, farklı amaç ve doğrultularda ilerleyerek kesintilerle 2000 yılına değin süregelen Phaselis araştırmalarında, Kent tarihi araştırmaları ile alan yönetiminin sistemli ve sürdürülebilir, iki temel unsur dikkate alınması önem kazanır. Arkeojeofizik çalışmada Hellenistik Tapınak olduğu düşünülen alanda Elektrik Rezistivite Tomografi (ERT) yöntemi kullanılmıştır. Çalışmada 1 m profil aralığı ve 1 m elektrot aralığında ölçümler alınmıştır. Elektrik rezistivite ölçümlerin veri işlem aşamaları yapıldıktan sonra iki ve üç boyutlu görüntüleri oluşturulmuştur. Elde edilen ERT profil kesitleri ve iki boyutlu kat haritalarında, toprak altında kalmış mimari unsurlar ve yapı temellerine ait olabilecek, yüksek rezistiviteli anomali değerlerinin köşeli, kare, geometrik, dairesel ve çizgisel görünümlü geometrik formlar verdiği belirlenmiştir. Bu lokasyonlar arkeolojik açmalar ile denetlenmelidir.
Anahtar sözcükler: Phaselis, Arkeojeofizik, ERT, Yerleşim Arkeolojisi
Abstract: Archaeogeophysical research are carried out to determine the location of archaeological materials, architectural elements and building foundations buried underground in order to make the area management systematic and sustainable through urban history researches. In Phaselis researches, which continued from 1811 until 2000 with interruptions, advancing in different goals and directions, it is important to take into account the systematic and sustainable, two basic elements of urban management and field management. In the archaeogeophysical-based approach, the Electrical Resistivity Tomography (ERT) method was used in the area considered to be a Hellenisic Temple. In the study, measurements were taken in the range of 1 m profile and 1 m electrode. After the data processing stages of electrical resistivity measurements were made, two and three dimensional images were created. In the obtained ERT profile sections and two-dimensional floor maps, it was determined that the high resistivity anomaly values, which may belong to the underground architectural elements and building foundations, give angular, square, geometric, circular and linear geometric forms. These locations should be inspected by archaeological trenches.
Keywords: Phaselis, Archaeogeophysics, ERT, Settlement Archaeology
M. Arslan – N. Tüner Önen, “Phaselis Kenti’nde 2019 Yılında Gerçekleştirilen Yüzey Araştırmaları ve Kazı Çalışmaları“. Phaselis V (2019) 425-463.
K. Avcı, F. A. Yüksel, M. Z. Görücü, H. Aktarakçı, E. Avcı, Ş. Dönmez, “The Electric Rezistivity Tomography (ERT) Research For Oluz Hoyuk In Gozlek Willage Amasya In 2015”. The 29th Annual Symposium on the Application of Geophysics to Engineering and Environmental Problems (SAGEEP 2016), 20-24 Mart 2016. Danver (2016) 3-3.
F. Boşça, “Antalya İli Kemer İlçesi, Phaselis Antik Kenti Tapınak Binası Arkeojeofizik Etüdü”. Arz Zemin Etüt ve Mühendislik Hizmetleri Yayımlanmamış Rapor. Antalya (2019) 1-17.
D. H. Griffiths, R. D. Barker, “Two Dimensional Resistivity Imaging and Modeling in areas of Complex Geology”. Journal of Applied Geophysics 29 (1993) 211-226.
MTA 1995, Antalya L 11 Paftası Jeoloji Haritası.
A. H. F. Robertson – N. H. Woodcock, “Strike-slip related sedimentation in the Antalya Complex SW Turkey”. Eds P. F. Ballance – H. G. Reading, Sedimentation in Oblique‐Slip Mobile Zones 4. ABD (1980) 125-145.
M. Şenel, M. Serdaroğlu, R. Kengil, M. Ünverdi, M. Z. Gözler, “Teke Torosları Güneydoğusunun Jeolojisi”. MTA Dergisi 95-96 (1981) 13-43.
F. A. Yüksel, Ş. Yıldırım, K. Avcı, M. Z. Görücü, “Sinop Province, Şahintepesi Region, Bayraktepe Tumulus’ Display With Electrical Resistivity Tomography”. European Geosciences Union, General Assembly 2017, 23–28 April 2017. Vienna (2017) 3-3.
F. A. Yüksel, “Amasya Oluz Höyük 2009-2012 Yılları Arası Arkeojeofizik Çalışmaları”. Ed. Ş. Dönmez, Amasya-Oluz Höyük Kuzey-Orta Anadolu’da Bir Akhaimenid (Pers) Yerleşmesi, 2009-2013 Dönemi Çalışmaları Genel Değerlendirmeler ve Ön Sonuçlar. Amasya (2017) 363-397.
F. A. Yüksel, F. Boşça, F. Dereli, “Boyabat Kalesi Arkeojeofizik Etüdü”. International Earthquake Symposium, 22-24 Ekim 2007. Kocaeli (2007) 747-747.
F. A. Yüksel, K. Avci, Ş. Dönmez, “Amasya İli, Oluz Höyük’te Elektrik Rezistivite Tomografi (ERT) Etüdü”. 69. Türkiye Jeoloji Kurultayı, 11-15 Nisan 2016. Ankara (2016) 262-263.
F. A. Yüksel, K. Avci, N. Sezgin, D Kara, M. Akar, “Geophysical Prospection At Toprakhisar Höyük Altınözü, Hatay Turkey”. Symposium on the Application of Geophysics to Engineering and Environmental Problems (SAGEEP) 19-23 March, 2017. Denver (2017) 297.
F. A. Yüksel, K. Avcı, “Palu Kalesinde Kültürel Mirasın Korunması ve Geleceğe Aktarılması Çalışmalarında Yeraltı Görüntülemesi”. Uluslararası Palu Sempozyumu, 11-13 Ekim 2018. Elazığ 1 (2018) 273-288.
İnternet Erişimleri
Google Earth, https://www.google.com.tr/intl/tr/earth/
Phaselis Antik Kenti Kazı ve Araştırmaları, http://www.phaselis.org/
Kemer Belediyesi, http://www.kemer.gov.tr/kaymakamligimizin-kisa-bir-tarihcesi
F. A. Yüksel – F. Boşça, “Phaselis 2019 Yılı Arkeojeofizik Araştırmaları: Hellenistik Tapınak “. Phaselis VI (2020) 1-12. http://dx.doi.org/10.18367/Pha.20001
http://dx.doi.org/10.18367/Pha.20001
Fethi Ahmet YÜKSEL
Dr. Öğr. Üyesi, İstanbul Üniversitesi-Cerrahpaşa, Mühendislik Fakültesi, Jeofizik Müh. Bölümü, İstanbul. fethiahmety@gmail.com | https://orcid.org/0000-0003-2207-1902
Fikret BOŞÇA
Jeofizik Müh., ARZ Zemin Etüd Ve Mühendislik Hizmetleri, Antalya, fikretbosca@gmail.com