Phaselis 2018 Yılı Güney Liman Alanı Sualtı Araştırmalarında Tespit Edilen Amphoralar

Phaselis Amphoras Detected in Underwater Surveys in South Harbor Area in 2018

Erdoğan ASLAN
_{https://orcid.org/0000-0002-3437-7207}

Uğurcan ORHAN
_{https://orcid.org/0000-0003-4344-6267}

Öz: Phaselis Güney Liman Alanı’nda 2018 yılı yüzey araştırmaları kapsamında sualtı araştırmaları gerçekleştirilmiştir. Yapılan sualtı araştırmalarında Güney Liman Havzası içerisinde, mimari yapı parçaları, metal objeler, çatı kiremitleri, taban döşemeleri, pişmiş toprak kaplar ve çok sayıda amphora parçası tespit edilerek belgelenmiştir. Sualtında belgelenen amphoralar ise çalışmanın konusunu oluşturmaktadır. Söz konusu amphoralar, köken ve form açısından incelenerek tarih önerilerinde bulunulmuştur. Bir batığa ait ya da in-situ durumda olmayan bu amphora parçalarının çizimleri ve detaylı tanımları yapılmış, benzer­lerinden yola çıkılarak tarih önerilerinde bulunulmuştur. Bu kapsamda yedi farklı amphora formunun beş farklı kökene ait olduğu tespit edilmiştir. Çalışmanın en erken tarihli amphorasını, Mısır kökenli MÖ III. yüzyılın son çeyreği ile MÖ II. yüzyılın ilk çeyreğine tarihlenen AE 1-A formu oluşturmaktadır. En geç tarihli örnek ise Marmara kökenli MS 12.-13. yüzyıla tarihlenen Günsenin (Ganos) tip IV amphorasıdır. Güney Liman Alanı’nda tespit edilen bu amphoraların ilk kez tarafımızca çalışılmış olması ve Güney Liman’ın ticari fonksiyonlarının belirlenmesinde amphoraların köken ve tarihlerinin kriter olarak ele alınması ayrıca önem arz etmektedir.

Anahtar Kelimeler: Phaselis, Güney Liman, Sualtı Araştırmaları, Ticari Amphoralar

Abstract: Underwater surveys were conducted in Phaselis South Harbor Area in 2018. In the underwater surveys, architectural components, metal objects, roof tiles, floor tiles, terracotta pots and numerous amphora fragments were identified and documented in the South Harbor Area. The amphorae documented underwater are the subject of the study. These amphoras were examined in terms of origin and form and suggestions for history were made. These amphoras, which do not have any shipwerck or in-sutu finds, have been made date suggestions and detailed drawings and detailed explanations have been made. These amphoras, which do not have any context or in-situ finds, have been proposed for their dates and detailed drawings and detailed descriptions have been made. In this context, seven different amphora forms were found to belong to five different origins. The earliest amphora of the study was the AE 1-A form of Egyptian origin dating to the last quarter of the 3^rd century BC and the first quarter of the 2^nd century BC. The latest example is the Marmara originated Günsenin (Ganos) type IV amphora dated to the 12^th-13^th century AD. The fact that these amphoras found in the South Harbor Area were first studied by us and the origin and dates of the amphoras as a criterion in determining the commercial functions of the South Harbor are also important.

Keywords: Phaselis, South Harbor, Underwater Research, Commercial Amphoras